Konrad Koselleck & Konrad Koselleck Big Band

Nieuw stuk van Konrad & Bastiaan: Gaan we swingen op Bruckner? De bigband mag van oorsprong een jazzorkest zijn, maar Konrad begrijpt als geen ander dat deze traditionele blazers- en ritmebezetting een spannende en energieke symbiose zal aangaan met Bruckners 6e. Deze avond wordt wervelend, uniek en iets wat je niet snel zal vergeten!

Jazzpianist, arrangeur en componist Konrad Koselleck lijkt met zijn big band een vreemde eend in de bijt in dit festival rond het werk van Anton Bruckner. Bruckner, jazz en improvisatie? Het simpele antwoord is: waarom niet? Bruckner was zelf immers een groot improvisator op het orgel. Hij was zelfs eerder een beroemd organist dan een beroemd componist. Al gold hij in 1881, het jaar dat Bruckner de Zesde symfonie voltooide inmiddels als een belangwekkend symfonicus. Hij had in die tijd ook het vertrouwen om de Zesde symfonie in één keer neer te zetten en niet meer te reviseren. Ondanks dat beleefden slechts het uitermate lyrische tweede deel en het intrigerende Scherzo een publieke première tijdens zijn leven. De première van de complete symfonie vond pas in februari 1899 in Wenen plaats onder leiding van Gustav Mahler, die overigens wel de vrijheid had genomen de instrumentatie aan te passen en de symfonie in te korten.

Konrad vindt het belangrijk bij het benaderen of bewerken van een compositie niet beter te willen zijn dan de componist, maar respect te tonen voor het oorspronkelijke materiaal. Zo heeft hij voor de tijdelijk aan zijn rechterarm gehandicapte saxofonist Ties Miedema, Ravels linkerhand concert opnieuw gecomponeerd voor saxofoon. Ook Duke Ellingtons benadering van Tchaikovky’s Notenkraker is voor Konrad een voorbeeld.  Bruckner is nieuw voor Konrad; hij gaat zich verdiepen in ‘Bruckners Keckste’ (bijnaam van de Zesde) en heeft voor zijn compositie zijn wervelende Big Band voor ogen die het stuk gaat uitvoeren. Toptrombonist Bastiaan Woltjer zal Konrad assisteren bij dit voor iedereen zeer ongebruikelijke proces.

Bastiaan schrijft samen met Konrad aan de compositie die Bruckner 6 als inspiratie heeft.  Bastiaan studeerde trombone in Amsterdam en speelt al sinds de oprichting van de Konrad Koselleck Big Band in 2004 in de band.  Hij componeert het meest voor muziektheater, voor zowel een jong als oud publiek, waarbij hij ook graag met samples en electronica werkt. Sinds 2016 werkt Bastiaan als componist en muzikaal leider bij Muziektheatergroep De Veenfabriek uit Leiden. Voor hen schreef hij onder andere het werk ‘Maria, Maria Maria’ waarvoor hij middeleeuwse pelgrimsliederen bewerkte. Ook schreef hij al veel composities voor andere groepen waaronder een opera voor kleuters genaamd ‘Het Boompje’. Voor de opening van de jaarlijkse Kindermuziekweek schreef hij ‘Het Sterrenorkest’, een werk wat al meermaals is uitgevoerd door 100 kinderen samen met muzikanten van het Rotterdams Philharmonisch Orkest.  

Natuurlijk speelt hij bij Six Steps to Jazz mee op trombone. Daarnaast laat hij er ook (bewerkte) samples doorheen klinken van Bruckners originele symfonie. 

Jazzpianist, arrangeur en componist Konrad Koselleck lijkt met zijn big band een vreemde eend in de bijt in dit festival rond het werk van Anton Bruckner. Bruckner, jazz en improvisatie? Het simpele antwoord is: waarom niet? Bruckner was zelf immers een groot improvisator op het orgel. Hij was zelfs eerder een beroemd organist dan een beroemd componist. Al gold hij in 1881, het jaar dat Bruckner de Zesde symfonie voltooide inmiddels als een belangwekkend symfonicus. Hij had in die tijd ook het vertrouwen om de Zesde symfonie in één keer neer te zetten en niet meer te reviseren. Ondanks dat beleefden slechts het uitermate lyrische tweede deel en het intrigerende Scherzo een publieke première tijdens zijn leven. De première van de complete symfonie vond pas in februari 1899 in Wenen plaats onder leiding van Gustav Mahler, die overigens wel de vrijheid had genomen de instrumentatie aan te passen en de symfonie in te korten.

De maatregelen die Konrad Koselleck samen met trombonist, medecomponist en -arrangeur Bastiaan Woltjer met zijn big band neemt zullen deze avond nog groter zijn. Six Steps to Jazz – Bruckners Zesde symfonie voor Big Band is het thematisch materiaal van Bruckners ‘keckste’ (vrolijkste, meest brutale) symfonie vooral uitgangspunt voor onvoorspelbare wendingen en speelse improvisaties. ‘Tijdens zijn leven stond Bruckner vooral bekend als een virtuoze organist met een uitzonderlijk improvisatietalent’, zegt bandleider Koselleck over het werk. ‘In deze nieuwe uitvoering dagen we de musici van de big band uit om diezelfde creatieve geest te omarmen en vanuit het thematische materiaal van Bruckners Zesde symfonie nieuwe, onbetreden muzikale paden te verkennen. De balans tussen vastgelegde structuren en vrije invulling zorgt voor een frisse benadering waarin de kern van Bruckners compositie overeind blijft. Niet voor niets noemde Bruckner zijn Zesde symfonie ‘die keckste’—de meest gedurfde. Deze eigenzinnige energie maakt de Zesde tot het perfecte vertrekpunt voor een sprankelende nieuwe big band-symfonie vol lef en avontuur.’

De maatregelen die Konrad Koselleck samen met trombonist, medecomponist en -arrangeur Bastiaan Woltjer met zijn big band neemt zullen deze avond nog groter zijn. Six Steps to Jazz – Bruckners Zesde symfonie voor Big Band is het thematisch materiaal van Bruckners ‘keckste’ (vrolijkste, meest brutale) symfonie vooral uitgangspunt voor onvoorspelbare wendingen en speelse improvisaties. ‘Tijdens zijn leven stond Bruckner vooral bekend als een virtuoze organist met een uitzonderlijk improvisatietalent’, zegt bandleider Koselleck over het werk. ‘In deze nieuwe uitvoering dagen we de musici van de big band uit om diezelfde creatieve geest te omarmen en vanuit het thematische materiaal van Bruckners Zesde symfonie nieuwe, onbetreden muzikale paden te verkennen. De balans tussen vastgelegde structuren en vrije invulling zorgt voor een frisse benadering waarin de kern van Bruckners compositie overeind blijft. Niet voor niets noemde Bruckner zijn Zesde symfonie ‘die keckste’—de meest gedurfde. Deze eigenzinnige energie maakt de Zesde tot het perfecte vertrekpunt voor een sprankelende nieuwe big band-symfonie vol lef en avontuur.’

Koselleck belooft een fascinerende, swingende, levendige, jazzy, groovy, meeslepende, gedurfde big band herinterpretatie van Bruckners noten. Al blijven Koselleck en Woltjer deels dicht bij het thematisch materiaal van Bruckner. Volgens de bandleider is hun werk te vergelijken met het arrangement dat Billy Strayhorn en Duke Ellington maakten van Tsjaikovski’s Notenkraker Suite. ‘Al geldt in deze dat er weinig mensen zijn die de thema’s uit Bruckners Zesde symfonie fluiten als ze op de fiets zitten’, aldus Koselleck. ‘Dus we moeten in eerste instantie iets dichter bij het basismateriaal blijven en de mensen eerst kennis laten maken met Bruckner. Maar daarna gaan we, de traditie en de hedendaagse staat van de big band in acht nemend, onze eigen gang.’

De grote uitdaging daarbij is ook de vorm en de structuur van Bruckners symfonie enigszins mee te nemen. ‘Hoe vertaal je de sonatevorm, die Bruckner ook al zeer individueel hanteert, naar het idioom van een big band’, vraagt Koselleck zich af. ‘Bruckner is erg creatief met de vorm en knoopt ondertussen veel meer thema’s aan elkaar dan in de jazz gebruikelijk is. Ik ben heel benieuwd hoe het live uitpakt, maar het streven is om de vorm van Bruckner als leidraad aan te houden. Wat we doen zit ergens tussen arrangeren, hercomponeren en vertalen in. Vergelijk het maar met vertalen van poëzie vanuit bijvoorbeeld het Duits naar het Nederlands. Een goede vertaling is nooit letterlijk, maar zoekt nieuwe begrippen in de andere taal om de betekenis, toon en het ritme een passend equivalent te geven.’

De muziek van de Konrad Koselleck Big Band verbindt. Het toonaangevende orkest biedt zijn publiek inspirerende, avontuurlijk geprogrammeerde en grensverleggende concerten die artistiek, emotioneel en maatschappelijk relevant zijn. De Konrad Koselleck Big Band wil met een onderscheidende artistieke en maatschappelijke signatuur en met muziek als verbindend element meerdere doelgroepen en culturen kunnen bereiken.

Misschien de symfonie met de meest gelukkige muziek van Bruckner. Luister met name naar minuut 2.00 tot aan minuut 5.40 in dit Adagio. Gelukkige muziek, zeker, met schaduwzijde. Luister vooral verder!